ΑΡΧΑΙΟ ΦΟΡΟΥΜ ΡΩΜΗΣ
ΚΑΠΙΤΩΛΙΟ ΡΩΜΗΣ
ΚΟΛΟΣΣΑΙΟ ΡΩΜΗΣ ΕΣΩΤΕΡΙΚΑ
ΚΟΛΟΣΣΑΙΟ ΕΞΩΤΕΡΙΚΑ
ΡΩΜΗ ΑΓΙΟΣ ΠΕΤΡΟΣ
ΡΩΜΗ ΑΓΙΟΣ ΠΕΤΡΟΣ ΑΠΟ ΠΑΝΩ
ΔΙΑΣΗΜΟ ΣΥΝΤΡΙΒΑΝΙ - FONTANA DI TREVI
ΑΜΑΛΦΙ - ΤΟΥΡΙΣΤΙΚΟ ΘΕΡΕΤΡΟ
ΚΑΠΡΙ - ΝΗΣΑΚΙ ΕΞΩ ΑΠΟ ΤΗ ΝΑΠΟΛΗ
Η Ρώμη είναι η πρωτεύουσα της Ιταλίας, πρωτεύουσα της περιφέρειας του Λάτιου, της ομώνυμης επαρχίας και μία από τις ιστορικότερες πόλεις της Ευρώπης. Είναι ο πολυπληθέστερος δήμος της Ιταλίας με 2.705.603 κατοίκους (2006). Η ευρύτερη μητροπολιτική περιοχή έχει πληθυσμό περίπου 3.700.000[1] κατοίκους καθιστώντας την τον μεγαλύτερο δήμο της Ιταλίας. Σε ευρωπαϊκό επίπεδο κατατάσσεται τέταρτη σε πληθυσμό μετά το Λονδίνο, το Βερολίνο και τη Μαδρίτη.
Μέσα στα όρια της βρίσκεται το Βατικανό, ένα ξεχωριστό κρατίδιο που είναι η έδρα της Καθολικής Εκκλησίας και του Πάπα.
Η Ρώμη είναι μια πόλη με σπουδαία ιστορία και αξιοσημείωτη προσφορά στην επιστήμη, τον πολιτισμό και τις τέχνες. Γι' αυτό το λόγο, καθώς και για τα πολυάριθμα και εξαιρετικής ομορφιάς μνημεία της, της έχει αποδοθεί η προσωνυμία «η αιώνια πόλη». Το ιστορικό της κέντρο έχει καταχωρηθεί στη λίστα των Μνημείων Παγκόσμιας Πολιτιστικής Κληρονομιάς της ΟΥΝΕΣΚΟ από το 1980.
Γεωγραφική θέση
Η Ρώμη βρίσκεται στην κεντρική Ιταλία, στην περιφέρεια Λάτσιο, και διατρέχεται από τον ποταμό Τίβερη. Η ιστορική πόλη είναι κτισμένη ανατολικά του ποταμού πάνω σε επτά λόφους. Οι λόφοι αυτοί είναι: ο Παλατίνος, ο Κυρηνάλιος, ο Καπιτωλίνος, ο Βιμινάλιος, ο Εσκυλίνος, ο Κέλιος και ο Αβεντίνος. Το κέντρο απέχει περίπου 24 χιλιόμετρα από τη θάλασσα, αλλά η αστική περιοχή φτάνει μέχρι τις ακτές στο Τυρρηνικό πέλαγος.
Ιστορία
Σύμφωνα με τη μυθολογία ο Ρωμύλος θεμελίωσε τη Ρώμη στον Παλατίνο Λόφο στις 21 Απριλίου 753 π.Χ.. Στη συνέχεια σκότωσε το δίδυμο αδελφό του Ρώμο και έγινε ο πρώτος βασιλιάς της. Άλλος μύθος θέλει τον ευγενή Αινεία από τη Τροία, ο οποίος έφυγε όταν καταστράφηκε η Τροία στον Τρωικό πόλεμο, να είναι ιδρυτής της Ρώμης αλλά αυτός ο μύθος επινοήθηκε από τους Ρωμαίους συγκλητικούς όταν η Ρώμη έγινε αυτοκρατορία και ήθελαν να είναι μια πολιτική συνέχεια μιας άλλης μεγάλης πόλης. Αρχαιολογικά ευρήματα επιβεβαιώνουν την ύπαρξη οικισμών στην περιοχή ήδη από τον 8ο αιώνα π.Χ. Η Ρώμη ήταν η πρωτεύουσα διαδοχικά στο Ρωμαϊκό Βασίλειο, τη Ρωμαϊκή Δημοκρατία και τελικά τη Ρωμαϊκή Αυτοκρατορία. Στην ακμή της η επιρροή της επεκτεινόταν σχεδόν σε όλη την Ευρώπη και τις ακτές της Μεσογείου, ενώ ο πληθυσμός της υπολογίζεται ότι ξεπέρασε το ένα εκατομμύριο. Με την μετάβαση στο Χριστιανισμό απέκτησε και θρησκευτική σημασία και καθιερώθηκε ως η έδρα της Καθολικής Εκκλησίας. Μετά την πτώση της Ρωμαϊκής Αυτοκρατορίας η πόλη παρήκμασε και ο πληθυσμός μειώθηκε αισθητά. Στην περίοδο της Αναγέννησης δεν είχε πια την πολιτική ισχύ του παρελθόντος, γνώρισε όμως πολιτιστική και καλλιτεχνική ανάπτυξη λόγω της παρουσίας του Πάπα. Το 1871 έγινε η πρωτεύουσα της ενοποιημένης Ιταλίας. Τον 20ο αιώνα και ιδιαίτερα μετά το 2ο παγκόσμιο πόλεμο ο πληθυσμός αυξήθηκε σημαντικά και σήμερα η ευρύτερη μητροπολιτική περιοχή έχει πάνω από 5 εκατομμύρια κατοίκους.
Η Ρώμη και οι αρχαίες θεότητες
Τα πρώτα ιερά στη Ρώμη κτίστηκαν από τους Λατίνους κατοίκους της για τους λατινικούς Θεούς τους, οι οποίοι χρόνο με το χρόνο άλλαζαν ονόματα και εξελληνιζόταν λόγω της επαφής των Λατίνων με τους Έλληνες της Νότιας Ιταλίας και της Σικελίας. Οι Θεοί που λατρευόντουσαν πιο πολύ ήταν:
* Ο Ιανός (Janus), διπρόσωπος θεός που λατρευόταν στο Ιανίκυλο λόφο αλλά και τη ρωμαϊκή Αγορά.
* Ο Κρόνος (Saturnus), που και αυτόν τον τιμούσαν στην Αγορά.
* Ο Ήφαιστος (Vulcanus), που αν και θεός της μεταλλουργίας ήταν συνδεδεμένος με μυστηριώδεις τελετουργίες του Κάτω Κόσμου και λατρευόταν στην Αγορά.
* Ο Άρης (Mars), θεός του πολέμου που λατρευόταν σε ένα βωμό με το όνομα Άρειος Πάγος και δεν έχει βρεθεί ακόμα.
* Ο Δίας (Jupiter), κεντρική θεότητα στο πάνθεον των Ρωμαίων, με το ναό του να δεσπόζει στη κορυφή του λόφου του Καπιτωλίου.
* Οι τρεις μυθικοί ιδρυτές-βασιλίαδες της Ρώμης, ο Πίκο (Picus), ο Φαύνο (Faunus) και ο Λατίνος (Latinus) λατρευόντουσαν σε ένα μικρότερο ιερό δίπλα από τον Δία.
* Ο Πορτούμνος (Potunus), γιος της Ινώς και προστάτης των λιμανιών λατρευόταν στο λιμάνι του Τίβερη.
* Δίπλα στο ναό του Πορτούμνου βρισκόταν το ιερό της Ανδρικής Τύχης (Fortuna Virilis).
* Η Εστία (Vesta) μαζί με τον Ηρακλή Νικητή (Hercules Victor) λατρεύονταν δίπλα στην αρχαιότερη γέφυρα του Τίβερη και την Αγορά βοοειδών.
* Στον ναό San Omobono οι Ρωμαίοι λάτρευαν τη Θεά Τύχη και τη Μητέρα Ματούτα (Ινώ).
* Τη θεά Δήμητρα (Ceres) την λάτρευαν στον Αβεντίνο λόφο, μαζί με τον Βάκχο (ελληνικά Διόνυσο, λατινικά Vachus ).
* Αναζητείται ακόμα το ιερό της θεάς Άρτεμης (Diana).
* Τον Κυρίνο, προσωποποίηση του Ρώμυλου, τον λάτρευαν στο Κυρινάλιο λόφο.
* Ακόμα μέσα στη Ρώμη υπήρχε το μαντείο του Aius Locutius,που ήταν μαντική θεότητα με θηλυκή εκδοχή τη Tacita Muta, τη θεά της σιωπής
Δημογραφική εξέλιξη
Κατά την πρώτη περίοδο της ρωμαϊκής αυτοκρατορίας (1ος - 2ος αιώνας μ.Χ.), η Ρώμη ήταν η πολυπληθέστερη πόλη του τότε γνωστού κόσμου, με πληθυσμό που ξεπερνούσε σύμφωνα με εκτιμήσεις το 1,5 εκατομμύριο κατοίκους. Με την πτώση της αυτοκρατορίας, ο πληθυσμός της άρχισε να μειώνεται δραματικά, ως και 50.000 κατοίκους, ενώ παρέμεινε στάσιμος καθ'όλη τη διάρκεια του Μεσαίωνα και μόνο κατά την περίοδο της Αναγέννησης αυξήθηκε σε μικρό ποσοστό.
Όταν η πόλη ενώθηκε με το Βασίλειο της Ιταλίας το 1870, αριθμούσε 200.000 κατοίκους που αυξήθηκαν σε 600.000 στα τέλη του 19ου αιώνα κατά την περίοδο του φασισμού ο πληθυσμός της άγγιξε το 1.000.000. Κατά την περιόδο μετά τον Β' Παγκόσμιο Πόλεμο, η Ρώμη συνέχισε να αναπτύσσεται πληθυσμιακά, απόρροια και του οικονομικού μπουμ των δεκαετιών του 1950 και 1960 που συντελέστηκε στην Ιταλία.
Σύμφωνα με την ιταλική στατιστική υπηρεσία, 199.417[2] κάτοικοι είναι ξένοι υπήκοοι, που αντιπροσωπεύουν το 7,4% του συνολικού πληθυσμού της πόλης. Εξ αυτών, οι πολυπληθέστερες κοινότητες είναι των μεταναστών από τη Ρουμανία (31.362), τις Φιλιππίνες (24.009) και την Πολωνία (10.614).
Συγκοινωνίες
Το διεθνές αεροδρόμιο Λεονάρντο ντα Βίντσι ή Φιουμιτσίνο είναι το μεγαλύτερο σε επιβατική κίνηση αεροδρόμιο της Ιταλίας. Χρησιμοποιείται από περίπου 30 εκατομμύρια επιβάτες ετησίως. Υπάρχει ένα ακόμα μικρότερο αεροδρόμιο, το μικτό, στρατιωτικό και πολιτικό, Τσιαμπίνο. Εξυπηρετεί πτήσεις τσάρτερ και αεροπορικές εταιρίες χαμηλού κόστους.
Η Ρώμη είναι σημαντικός κόμβος των ιταλικών σιδηρόδρομων. Μέσα στην πόλη υπάρχουν σταθμοί του υπεραστικού και προαστιακού δικτύου. Μέσα μαζικής μεταφοράς που λειτουργούν στην πόλη είναι μετρό, τραμ και λεωφορεία. Το μετρό έχει δύο γραμμές και συνδέεται με το υπόλοιπο σιδηροδρομικό δίκτυο. Έχει επίσης γραμμή εξπρές για το αεροδρόμιο Λεονάρντο ντα Βίντσι.
Αθλητισμός
Η Ρώμη διοργάνωσε τους Θερινούς Ολυμπιακούς Αγώνες του 1960. Το κεντρικό στάδιο των αγώνων ήταν το Ολίμπικο. Σ' αυτό το στάδιο έγινε και ο τελικός του Παγκόσμιου Κυπέλλου Ποδοσφαίρου 1990. Σήμερα είναι η έδρα των δύο δημοφιλέστερων ποδοσφαιρικών ομάδων της Ρώμης, Ρόμα και Λάτσιο.
